Ελεύθερο Λογισμικό/ Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ) είναι το λογισμικό που ο καθένας μπορεί ελεύθερα να χρησιμοποιεί, να διανέμει, να αντιγράφει και να τροποποιεί ανάλογα με τις ανάγκες του, χωρίς να απαιτείται η απόκτηση άδειας. Τα παραπάνω ισχύουν τόσο για τον πηγαίο κώδικα, όσο και για τα εκτελέσιμα αρχεία του προγράμματος.
Στόχος
Στόχος του ΕΛ/ΛΑΚ είναι να παραχθεί λογισμικό ακολουθώντας το μοντέλο διάθεσης/ανάπτυξης λογισμικού, όπου ο καθένας μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη/βελτίωση του λογισμικού και ο πηγαίος κώδικας είναι διαθέσιμος σε όποιον ενδιαφέρεται για αυτόν.
Λογισμικό κλειστού κώδικα
Στον αντίποδα βρίσκεται το λογισμικό "Κλειστού Κώδικα" (ClosedSource) ή "Ιδιόκτητο Λογισμικό" (ProprietarySoftware), του οποίου ο πηγαίος κώδικας δεν είναι διαθέσιμος σε τρίτους (συμπεριλαμβανομένων των χρηστών του λογισμικού).
Γιατί να επιλέξω ΕΛ/ΛΑΚ;
Οικονομικό όφελος: Το κόστος ανάπτυξης, απόκτησης και χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ είναι σημαντικά μικρότερο από το κόστος εμπορικών/κλειστών λύσεων.
Ασφάλεια: Υψηλή απόδοση, σταθερότητα και ασφάλεια που οφείλεται στη συνεργατική και κατανεμημένη ανάπτυξη του λογισμικού.
Προσαρμοστικότητα: Μεγάλη δυνατότητα προσαρμογής του λογισμικού στις εκάστοτε ανάγκες (ιδιωτών ή εταιρειών).
Ποιότητα: Η αναδιανομή του τροποποιημένου κώδικα βελτιώνει την ποιότητα του λογισμικού λόγω των σημαντικών ανθρώπινων πόρων που επενδύονται και της έλλειψης εμπορικής και χρονικής πίεσης.
Εργαλείο Μάθησης: Σημαντικό εκπαιδευτικό εργαλείο, καθώς δίνει τη δυνατότητα πειραματισμού σε καινούριες τεχνολογίες και τη δυνατότητα ενεργούς συμμετοχής στην ανάπτυξη ή προσαρμογή του λογισμικού.
Υποστήριξη: Άμεση υποστήριξη σε περίπτωση εμφάνισης προβλημάτων μέσα από την κοινότητα.
Ανεξαρτησία: Δε δημιουργεί εξαρτήσεις από συγκεκριμένες εταιρείες ή χρήστες.
Δημοκρατική άποψη: Η τάση της αγοράς κατευθύνεται από πολλούς.
Μειονεκτήματα ΕΛ/ΛΑΚ
Χρόνος: Μεγάλος χρόνος σταθεροποίησης λειτουργίας ενός ανοικτού λογισμικού.
Κόστος: Ύπαρξη κόστους εκπαίδευσης, υποστήριξης και διαλειτουργικότητας κατά την υιοθέτηση του λογισμικού.
Ερασιτεχνία: Δεν υπάρχει συνηθισμένη, τυπική, επαγγελματική υποστήριξη. Απουσία έτοιμων λύσεων.
Βιωσιμότητα: Περιορισμένη εγγύηση ότι το λογισμικό θα εξελιχθεί στο χρόνο.
Κριτήρια επιλογής μεταξύ των διαθέσιμων εφαρμογών ΕΛ/ΛΑΚ
Πρόκειται για λογισμικό που είναι ώριμο ή βρίσκεται ακόμα στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής του;
Υπάρχουν συχνές αναβαθμίσεις του λογισμικού;
Υπάρχει ενεργή κοινότητα υποστήριξης του; Χρησιμοποιείται το λογισμικό από πληθώρα ευυπόληπτων οργανισμών ή επιχειρήσεων;
Ποιο θα είναι το κόστος που πιθανό θα χρειαστεί για την υποστήριξη του συγκεκριμένου λογισμικού;
Στον πίνακα που ακολουθεί θα βρείτε ΕΛ/ΛΑΚ εφαρμογές αντίστοιχες γνωστών Ιδιόκτητων λογισμικών.
ΕΛ/ΛΑΚ
ΙΔΙΟΚΤΗΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Διανομές Linux (Knoppel, Ubuntu, KDE, Gnome, Debian)